Το απρόσμενο αποτέλεσμα της Εθνικής από τη Βραζιλία έβαλε σε μπελάδες την παρέα του Γιάννη, καθώς η «επίσημη αγαπημένη» είναι υποχρεωμένη πλέον να κουβαλήσει και μία ήττα στη δεύτερη φάση.
Πλέον, δύο είναι τα πιο πιθανά σενάρια πρόκρισης στα προημιτελικά: είτε να κάνουμε δύο νίκες με ΗΠΑ και Τσεχία, όπου κατά πάσα πιθανότητα δεν θα μπούμε στα μαθηματικά των ισοβαθμιών, είτε να κερδίσουμε την παρέα του Σατοράνσκι, παράλληλα οι ΗΠΑ να συνεχίσουν στη διοργάνωση με 5-0 και οι Τσέχοι να επικρατήσουν των Βραζιλιάνων.
Σε αυτή την περίπτωση, θα δημιουργηθεί μία τριπλή ισοβαθμία με 3-2 ανάμεσα σε Ελλάδα, Τσεχία, Βραζιλία, όπου θα περάσει η ομάδα με την καλύτερη διαφορά πόντων.
Πριν όμως το κομβικό ματς με την Τσεχία τη Δευτέρα, προέχει η αναμέτρηση του Σαββάτου με την Team USA του Γκρεγκ Πόποβιτς. Η ομάδα των Αμερικανών απέχει πολύ από το να χαρακτηριστεί Dream Team, συνεπώς τα πάντα είναι ανοιχτά, όπως απέδειξε και η οριακή νίκη των ΗΠΑ επί της Τουρκίας στην παράταση.
Η «γαλανόλευκη» θα αντιμετωπίσει την Team USA για 11η φορά στην ιστορία της. Στα προηγούμενα 10 παιχνίδια το ρεκόρ είναι 8-2 υπέρ των Αμερικανών.
Πάμε λοιπόν να θυμηθούμε τα πιο χαρακτηριστικά από αυτά τα ματς.
1975: Η βαρύτερη ήττα της ιστορίας
Το 1975 καταγράφηκαν τα πρώτα συναπαντήματα με τους Αμερικανούς στο πλαίσιο του ανεπίσημου τότε Διηπειρωτικού Κυπέλλου.
Αφού πρώτα χάσαμε στην Αθήνα από Μεξικό και Καναδά στο καλάθι και στη Θεσσαλονίκη από τη Βραζιλία για τρεις πόντους, ήρθε στις 26/7 η βαριά ήττα με 94-69 από τις ΗΠΑ.
Τα βάσανα της Εθνικής, όμως, δεν είχαν τελειώσει εκεί, αφού η ομάδα του Βαγγέλη Νικητόπουλου κλήθηκε να ταξιδέψει και στο Οχάιο για να αντιμετωπίσει και εκτός έδρας τις ΗΠΑ. Το τελικό 104-56 περιγράφει απόλυτα το εφιαλτικό βράδυ που βίωσαν οι διεθνείς μας. Η διαφορά των 48 πόντων είναι μέχρι και σήμερα η βαρύτερη ήττα που έχει γνωρίσει ποτέ η ελληνική ομάδα.
Εκείνο το βράδυ στο Ντέιτον οι πόντοι της Εθνικής μας σημειώθηκαν από τους εξής: Κοκολάκης 1, Κορωναίος 11, Γιαννουζάκος 6, Γιατζόγλου 2, Παπαγεωργίου 22, Φωσσές 4, Αλεξανδρής 4, Πετρόπουλος 2, Σταμέλος 4.
1977: Η πρώτη νίκη
Στις 24 Μαΐου του 1977 η Ελλάδα πέτυχε την πρώτη της νίκη επί των ΗΠΑ σε φιλικό αγώνα που έγινε στην Αθήνα.
Προπονητής της εθνικής μας τότε ήταν ο Ρίτσαρντ Ντουξάιρ, ενώ στην αποστολή ήταν και ο 18χρονος τότε, Παναγιώτης Γιαννάκης! Ο «Δράκος» του ελληνικού μπάσκετ είχε κάνει ντεμπούτο στην εθνική επτά μήνες πριν σε ηλικία 17 ετών, στις 12 Σεπτεμβρίου το 1976 σε ένα ματς κόντρα στην Τσεχοσλοβακία στο πλαίσιο της ΔΕΘ.
Ο τότε σταρ του Αρη, Χάρης Παπαγεωργίου είχε προτρέψει τον Ντουξάιρ να πάρει στη «γαλανόλευκη» τον αμούστακο Παναγιώτη, ο οποίος κατέγραψε συνολικά 350 διεθνείς συμμετοχές!
Το 1977 η Ελλάδα κέρδισε 83-81 τους Αμερικάνους και τους πόντους σημείωσαν οι Κόντος 17, Κορωναίος 16, Κοκολάκης 15, Καστρινάκης 12, Σακελλαρίου 8, Γιαννουζάκος 5, Διάκουλας 4, Γιαννάκης 4, Παπαγεωργίου 2.
1990: Το καλάθι του Γαλακτερού
Είναι 1990 και το 11o Μουντομπάσκετ φιλοξενείται στην Αργεντινή. Η Ελλάδα έχει στον όμιλό της την Ισπανία, τις ΗΠΑ και τη Νότια Κορέα.
Προερχόμενη από το χρυσό στο Ευρωμπάσκετ του 1987 και το ασημένιο σε αυτό του 1989 η «γαλανόλευκη» είναι φτιαγμένη για να πρωταγωνιστήσει, όμως ο Νίκος Γκάλης ευρισκόμενος στο απόγειο της καριέρας του τραυματίζεται στο τουρνουά Ακρόπολις και δεν ακολουθεί την αποστολή.
Η πρεμιέρα μας βρίσκει αντιμέτωπους με τους Αμερικανούς. Ο Μάικ Σιζέφσκι είχε συγκροτήσει τότε μία ομάδα κυρίως με παίκτες από τα πιο φημισμένα κολέγια των ΗΠΑ, οι οποίοι αργότερα έκαναν καριέρα στο ΝΒΑ όπως ο Αλόνζο Μόουρνινγκ, ο Κένι Άντερσον, ο Κρίστιαν Λέτνερ, ο Μπράιαντ Στιθ, ο Μπίλι Οουενς, ο Νταγκ Σμιθ, ο Τοντ Ντέι και ο Κρις Γκάτλινγκ.
Η Ελλάδα κάνει εκπληκτικό πρώτο ημίχρονο και προηγείται με 56-45. Στην επανάληψη, όμως, ο Φασούλας αποβάλλεται με πέντε φάουλ, οι Αμερικάνοι πλησιάζουν και το ματς είναι πλέον στα ίσα (89-89) με κάτι περισσότερο από ένα λεπτό να απομένει για το τέλος.
Ο Γαλακτερός χάνει ένα σίγουρο λέι απ, η εθνική μας όμως έχει κι άλλη ευκαιρία για να κερδίσει: ο Κένι Αντερσον αστοχεί σε τρίποντο, ο Παταβούκας με 4 δεύτερα να απομένουν επιχειρεί τρίποντο από το κέντρο, η στεφάνη «ξερνάει» την μπάλα βασανιστικά, ο Γαλακτερός από κάτω τη μαζεύει και σκοράρει, άπαντες πανηγυρίζουν για μία σπουδαία επικράτηση, ωστόσο οι διαιτητές κρίνουν ότι το καλάθι είναι εκπρόθεσμο. Ο αγώνας οδηγείται στην παράταση κι εκεί οι ΗΠΑ λυγίζουν τους διεθνείς του Ευθύμη Κιουμουρτζόγλου με 103-95.
Παρά την απουσία του Γκάλη, η εθνική πραγματοποίησε εκείνο το μεσημέρι της 8ης Αυγούστου στη Βίγια Μπαλεστέρ μεγαλειώδη εμφάνιση και για δέκατα του δευτερολέπτου δεν έφτασε σε μία ιστορική νίκη.
Ηγετική παρουσία ο Γιαννάκης με 23 πόντους, όργια ο Χριστοδούλου με 21, αποκάλυψη ο 21χρονος μόλις τότε Γαλακτερός με 18, στους 11 σταμάτησε ο Φασούλας και στους 8 ο Στεργάκος. Σκορ έγραψαν επίσης οι Παταβούκας (4), Καμπούρης (2), Ιωάννου (8). Για τους Αμερικανούς τη διαφορά έκανε ο Όουενς με 31 πόντους.
Η Ελλάδα τότε δεν κατάφερε να μπει στη ζώνη των μεταλλίων τερμάτισε όμως 6η χάνοντας στο παιχνίδι για την 5η θέση από τη Βραζιλία με 97-94 και τον Γιαννάκη να αναδεικνύεται τρίτος σκόρερ της διοργάνωσης με 26 πόντους κατά μέσο όρο, πίσω μόνο από τους Όσκαρ Σμιντ (Βραζιλία) και Αντονέλο Ρίβα (Ιταλία).
Οι ΗΠΑ, από την πλευρά τους, περιορίστηκαν στο χάλκινο μετάλλιο κερδίζοντας στην παράταση το Πουέρτο Ρίκο στον μικρό τελικό.
1994: Ήττα στον ημιτελικό από την Dream Team
Με τους χειρότερους οιωνούς ξεκίνησε το ταξίδι της «γαλανόλευκης» στο Μουντομπάσκετ του 1994 στον Καναδά.
Πέντε μέρες πριν το πρώτο τζάμπολ ο Φασούλας ζήτησε 24ωρη άδεια για να ταξιδέψει στη Νέα Υόρκη από την Ουάσινγκτον, όπου βρισκόταν η αποστολή της εθνικής, ο Κιουμουρτζόγλου αρνήθηκε, οι δύο άνδρες τα «έσπασαν» και ο άσος του Ολυμπιακού σηκώθηκε κι έφυγε αγνοώντας τον προπονητή του.
Ο Κιουμουρτζόγλου είπε «ή εγώ ή ο αυτός», η ΕΟΚ ουσιαστικά πήρε το μέρος του Φασούλα και ο Έλληνας τεχνικός πήρε το πρώτο αεροπλάνο για Αθήνα και επέστρεψε στην Ελλάδα. Το επεισόδιο έμεινε στην ιστορία ως η «ανταρσία του Φασούλα», ο οποίος τελικά έπαιξε κανονικά στο τουρνουά και ήταν εκ των κορυφαίων διεθνών.
Την ευθύνη της Εθνικής ανέλαβε ο Μάκης Δενδρινός, που ήταν συνεργάτης του Κιουμουρτζόγλου και η πορεία της «επίσημης αγαπημένης» κρίθηκε επιτυχημένη αφού έφτασε ως την τετράδα κερδίζοντας τη Γερμανία, την Αίγυπτο, τον οικοδεσπότη Καναδά και την Κίνα.
Στις 13 Αυγούστου του 1994 η Εθνική τέθηκε αντιμέτωπη για πρώτη φορά με τους επαγγελματίες παίκτες του ΝΒΑ, μία πραγματική Dream Team, που αποτελούνταν μεταξύ άλλων από τους Ρέτζι Μίλερ, Μαρκ Πράις, Ντομινίκ Ουίλκινς, Σακίλ Ο’ Νιλ, Αλόνζο Μούρνινγκ, Τζο Ντούμαρς, Σον Κεμπ.
Η Ελλάδα ξεκίνησε δυναμικά και προηγήθηκε μάλιστα με 17-14 στο πρώτο ημίχρονο, με τις εικόνες όλων των Ελλήνων να «παγώνουν» σε εκείνο το σκορ. Βέβαια η συνέχεια ήταν πολύ διαφορετική καθώς άρχισε ο κατήφορος και οι Αμερικάνοι έφτασαν εύκολα στο 97-58, με την Εθνική μας πάντως να κερδίζει το παράσημο της μοναδικής ομάδας του τουρνουά που κράτησε τους παίκτες του Ντον Νέλσον κάτω από τους 100 πόντους σε εκείνη τη διοργάνωση.
Κορυφαίος της «γαλανόλευκης» στον αλησμόνητο ημιτελικό ήταν ο Θύμιος Μπακατσιάς με 12 πόντους, 10 είχε προσθέσει ο Παταβούκας, 9 ο Γιαννάκης, 6 ο Ρεντζιάς, από 5 οι Σιγάλας, Φασούλας, Μπουντούρης και 2 οι Γαλακτερός, Μυλωνάς, Χριστοδούλου.
Προφανώς οι ΗΠΑ στον τελικό συνέτριψαν και τη Ρωσία, με την Εθνική μας δυστυχώς να μένει τέταρτη χάνοντας στο μικρό τελικό από την Κροατία των Κόμαζετς, Βράνκοβιτς, Ράτζα, Κούκοτς!
1998: Η κατάρα των μικρών τελικών
Το 1998 η Αθήνα είχε την τιμή να διοργανώσει το 13ο Μουντομπάσκετ. Το lock out στο ΝΒΑ λόγω της διαφωνίας μεταξύ ιδιοκτητών και παικτών για τη συλλογική σύμβαση κράτησε εκτός τους αστέρες του κορυφαίου πρωταθλήματος του κόσμου.
Η Γιουγκοσλαβία είχε τις δικές της απουσίες (Σάβιτς, Πάσπαλι, Ντίβατς, Ντανίλοβιτς). Η Λιθουανία δεν είχε πλέον Σαμπόνις, Μαρτσουλιόνις, άρα στο γεμάτο ΟΑΚΑ οι συνθήκες έμοιαζαν κατάλληλες προκειμένου η Εθνική να φτάσει σε ένα μετάλλιο.
Μπορεί ο Φάνης και ο Γκάλης να είχαν πλέον σταματήσει, ο Φασούλας όμως αποφάσισε σε εκείνη τη διοργάνωση να προσφέρει την τελευταία του παράσταση με το εθνόσημο, ενώ συνδετικός κρίκος με την προηγούμενη γενιά που έβγαλε στους δρόμους όλους τους Ελληνες φιλάθλους, ήταν και ο Παναγιώτης Γιαννάκης από το πόστο του τεχνικού αυτήν τη φορά.
Το κλίμα, πάντως, στράβωσε κατά τη διάρκεια του τουρνουά και το σταθερά ανυπόμονο ελληνικό κοινό έψαχνε τρόπους να αμφισβητήσει τον «Δράκο» φτάνοντας σε σημείο να τον αποδοκιμάσει (!) στον ημιτελικό με τη Γιουγκοσλαβία, όταν έκανε αλλαγή τον Αλβέρτη.
Ακόμη κι έτσι, η Ελλάδα έφτασε μία ανάσα από την πρόκρισή της στον τελικό, καθώς στο παιχνίδι με τους Γιουγκοσλάβους προηγήθηκε με 48-36 το 29’. Δυστυχώς στα τελευταία 11 λεπτά μπροστά στη μεγάλη επιτυχία το μυαλό θόλωσε, η Εθνική έβαλε μόλις 9 πόντους, το ματς οδηγήθηκε στην παράταση κι εκεί η νίκη-πρόκριση πήγε στην παρέα του Μποντιρόγκα.
Η Ελλάδα, λοιπόν, περιορίστηκε στο παιχνίδι της τρίτης θέσης κόντρα στις ΗΠΑ του τεχνικού Ρούντι Τομζάνοβιτς, που ήταν ο μόνος που θύμιζε κάτι από ΝΒΑ στην Team USA, η οποία ήταν ένα μίγμα παικτών από το CBA, το NCAA και από ευρωπαϊκά πρωταθλήματα.
Παρά τον ενθουσιασμό της εξέδρας, το γεγονός ότι ο αντίπαλος δεν τρόμαζε, το πάθος του Γιαννάκη και το ωραίο σενάριο να συνοδευτεί από ένα μετάλλιο το κύκνειο άσμα του Φασούλα, τα πράγματα δεν πήγαν κατ’ ευχήν. Η «γαλανόλευκη», άδεια και απογοητευμένη από τον χαμένο ημιτελικό κόντρα στη Γιουγκοσλαβία, ηττήθηκε με κάτω τα χέρια (61-84) από τους Αμερικάνους και κατέληξε, ως είθισται, στην 4η θέση.
Στο ακροτελεύτιο παιχνίδι του με τη «γαλανόλευκη» ο Φασούλας σημείωσε 4 πόντους και κατέβασε 10 ριμπάουντ. Κορυφαίος της εθνικής μας σε εκείνον το μικρό τελικό ήταν ο Δημήτρης Παπανικολάου με 18 πόντους και ακολούθησε ο Γιώργος Καλαϊτζής με 15. Σκόραραν επίσης οι Αλβέρτης 9, Ρεντζιάς 6, Μπουντούρης 3, Οικονόμου 2, Μπαλογιάννης 2, Καράγκουτης 2, άποντοι είχαν μείνει οι Σιγάλας, Κορωνιός, Τσακαλίδης.
Η αποτυχία, όπως είχε χαρακτηριστεί στον Τύπο της εποχής, να μην έρθει ένα μετάλλιο, ασφαλώς έπεσε στους ώμους του Παναγιώτη Γιαννάκη, ο οποίος εξωθήθηκε τότε σε παραίτηση για να επιστρέψει πέντε χρόνια μετά…
2004: Εστάλη το πρώτο μήνυμα
Ο «Δράκος» έχει επανέλθει μετά βαΐων και κλάδων στον πάγκο της Εθνικής και χτίζει την ομάδα που θα προκαλέσει πάταγο στο παγκόσμιο μπάσκετ την επόμενη τριετία.
Η πρώτη του αποστολή ήταν το Ολυμπιακό Τουρνουά της Αθήνας το 2004. Η Ελλάδα βρίσκεται σε μεταβατικό στάδιο, οι αστέρες των 90s έχουν αρχίσει πλέον να δίνουν τη σκυτάλη στα νέα παιδιά και ακόμη το ελληνικό μπάσκετ δεν έχει… μυριστεί τι επακολουθεί.
Το πρώτο μήνυμα εστάλη στους Ολυμπιακούς Αγώνες, με την Εθνική να τερματίζει 5η έχοντας αποκλειστεί στα προημιτελικά από τη μετέπειτα κάτοχο του χρυσού μεταλλίου, Αργεντινή των Τζινόμπιλι, Σκόλα, Νοτσιόνι, Ντελφίνο. Πριν όμως από εκείνο το παιχνίδι η Ελλάδα είχε παίξει στον όμιλο με την Team USA.
Μπορεί εκείνη η Αμερική υπό τις οδηγίες του πολύπειρου Λάρι Μπράουν και βοηθό τον νυν head coach, Γκρεγκ Πόποβιτς, να χαρακτηρίστηκε ως η χειρότερη Team USA που εμφανίστηκε ποτέ σε Ολυμπιακούς Αγώνες, δεν έπαυε ωστόσο να ήταν μία ομάδα με σπουδαίους σταρ όπως ο Άλεν Άιβερσον, ο Τιμ Ντάνκαν, ο Λαμάρ Όντομ, ο Στεφάν Μάρμπερι αλλά και πολλά φρέσκα πρόσωπα που άφησαν εποχή στο ΝΒΑ (Λεμπρόν Τζέιμς, Ντουέιν Γουέιντ, Καρμέλο Άντονι, Αμάρε Στουνταμάιρ, Κάρλος Μπούζερ).
Δυστυχώς όμως για τους Αμερικάνους, το 2004 το γλυκό δεν έδεσε ποτέ. Οι ΗΠΑ έγιναν περίγελος στην πρεμιέρα γνωρίζοντας τη συντριβή από το Πουέρτο Ρίκο. Πέρασαν στην επόμενη φάση με ρεκόρ 3-2 χάνοντας και από τη Λιθουανία και το μόνο που κατάφεραν ήταν να ανέβουν στο τρίτο σκαλί του βάθρου, αφού πήραν εκδίκηση στον μικρό τελικό από την παρέα του Σαρούνας Γιασικεβίτσιους.
Στις 17 Αυγούστου του 2004 η Ελλάδα ήρθε αντιμέτωπη με τις ΗΠΑ, που είχαν προηγουμένως ηττηθεί από το Πουέρτο Ρίκο, και δεν ήταν μακριά από το να καταφέρει δεύτερο καίριο πλήγμα στον ήδη πληγωμένο εγωισμό των Αμερικανών.
Τελικά οι ΗΠΑ επικράτησαν με 77-71 χάρη σε 17 πόντους του Άιβερσον, 14 του Ντάνκαν και 10 του Τζέιμς. Σε εκείνο το ματς, που αποτέλεσε τον προπομπό των επιτυχιών που ακολούθησαν, ο Φώτσης έκανε όργια με 22 πόντους, ο Παπαδόπουλος πέτυχε 14 και ο Κακιούζης 9. Σκόραραν επίσης οι Παπαλουκάς 8, Χατζηβρέττας 6, Ντικούδης 5, Τσαρτσαρής 4, Ζήσης 3, ενώ άποντοι είχαν μείνει οι δύο παλιές καραβάνες (Αλβέρτης, Παπανικολάου) και οι δύο μελλοντικοί μας σταρ (Σπανούλης, Διαμαντίδης)!
2006: Το έπος της Σαϊτάμα
Η 1η Σεπτεμβρίου του 2006 έχει μείνει ως η ημέρα που το ελληνικό μπάσκετ πανηγύρισε τη μεγαλύτερη νίκη της ιστορίας του.
Κόντρα σε μία αποφασισμένη να επιστρέψει στην κορυφή του κόσμου Team USA, τα παιδιά του Παναγιώτη Γιαννάκη ανατρέπουν όλα τα προγνωστικά και ρίχνουν κατοστάρα τους πολυδιαφημισμένους σταρ του ΝΒΑ. Τον «βασιλιά» Λεμπρόν, τον «φλας» Γουέιντ, τον «σούπερμαν» Χάουαρντ αλλά και παίκτες όπως οι Καρμέλο Άντονι, Κρις Μπος, Τζο Τζόνσον, Κρις Πολ, Ελτον Μπραντ, Σέιν Μπατίερ και Κερκ Χάινριχ.
Η Ελλάδα κάνει το τέλειο ματς, σκοράρει 101 πόντους, καρφώνει, τρέχει το γήπεδο όποτε πρέπει, «χαλάει» το μυαλό των αντιπάλων και εκτελεί από το τρίποντο τους Αμερικάνους του Μάικ Σιζέφσκι με 8/18 σουτ.
Το 101-95 προκαλεί παγκόσμια αίσθηση και παρά την ήττα στον τελικό από την Ισπανία εκείνο το τρομερό ταξίδι στα γήπεδα της Ιαπωνίας με ρεκόρ 8-1 υπενθυμίζει σε όλους ότι τίποτα δεν είναι αδύνατο.
Η Ελλάδα ήταν η τελευταία ομάδα που κέρδισε τις ΗΠΑ σε επίσημο αγώνα πριν 13 χρόνια και τώρα έχει την ευκαιρία το Σάββατο να το ξανακάνει.
Η σύνθεση της Εθνικής στο έπος της Σαϊτάμα: Παπαλουκάς 8, Σχορτσιανίτης 14, Σπανούλης 22, Φώτσης 9, Χατζηβρέττας 2, Ντικούδης 8, Τσαρτσαρής 3, Διαμαντίδης 12, Παπαδόπουλος 8, Κακιούζης 15, Ζήσης (τραυματίας), Βασιλόπουλος (DNP).
Όλα τα παιχνίδια της Ελλάδας με τις ΗΠΑ
26/07/1975 Ελλάδα – ΗΠΑ 69-94 (Διηπειρωτικό Κύπελλο)
12/08/1975 ΗΠΑ – Ελλάδα 104-56 (Διηπειρωτικό Κύπελλο)
24/05/1977 Ελλάδα – ΗΠΑ 83-81 (Φιλικός αγώνας)
08/08/1990 Ελλάδα – ΗΠΑ 95-103 (Μουντομπάσκετ)
13/08/1994 ΗΠΑ – Ελλάδα 97-58 (Μουντομπάσκετ)
13/07/1996 ΗΠΑ – Ελλάδα 128-62 (Φιλικός αγώνας)
09/08/1998 Ελλάδα – ΗΠΑ 61-84 (Μουντομπάσκετ)
17/08/2004 Ελλάδα – ΗΠΑ 71-77 (Ολυμπιακοί Αγώνες)
01/09/2006 Ελλάδα – ΗΠΑ 101-95 (Μουντομπάσκετ)
25/08/2010 Ελλάδα – ΗΠΑ 59-87 (Φιλικός αγώνας)
