Ο Τζέσι Μαρς έγινε ο πρώτος Αμερικανός προπονητής που έκατσε σε πάγκο ομάδας Τσάμπιονς Λιγκ. Και ο πρώτος, αντίστοιχα, που κέρδισε αγώνα της κορυφαίας διασυλλογικής ποδοσφαιρικής διοργάνωσης.
Εχοντας αφήσει τα διαπιστευτήριά του σε δύο ακόμα ομάδες της Red Bull, ο Τζέσι Μαρς από τον Ιούνιο του 2019 βρίσκεται στην τεχνική ηγεσία της αυστριακής Σάλτσμπουργκ. Το επιθετικό ποδόσφαιρο τον χαρακτηρίζει και το εφάρμοσε με απόλυτη επιτυχία στους Νιου Γιορκ Ρεντ Μπουλς (2015-18), πριν πάρει… μεταγραφή για τη Λειψία και τη θέση του βοηθού προπονητή το 2018-19.
Ο Μαρς ανέλαβε πέρσι τις τύχες της Σάλτσμπουργκ και ίσως να είναι ο επόμενος προπονητής της Λειψίας. Η Σάλτσμπουργκ άφησε πολύ καλές εντυπώσεις στη φετινή της ευρωπαϊκή παρουσία και δη στο Τσάμπιονς Λιγκ, όπου αντιμετώπισε Λίβερπουλ και Νάπολι.
Ενα βίντεο που ήρθε στη δημοσιότητα και αφορά την ομιλία προς τους παίκτες του στο ημίχρονο της εντός έδρας αναμέτρησης με τη Λίβερπουλ, όπου τους μιλάει έντονα («αυτό δεν είναι ένα γ@@@νο φιλικό, είναι ένα γ@@@νο παιχνίδι Τσάμπιονς Λιγκ»), έγινε viral και αποτελεί την αφορμή για την αναφορά στον Τζέσι Μαρς και τη φιλοσοφία του στο χώρο του ποδοσφαίρου και όχι μόνο.
Ο ίδιος ο Αμερικανός προπονητής ξεχώρισε και ανέλυσε 7 από τις σημαντικότερες εκφράσεις του, σχετικά με την ηγετική ικανότητα.
1 Δεν είναι το ταλέντο, είναι η νοοτροπία!
Στο ποδόσφαιρο, η σωστή νοοτροπία καθορίζει την επιτυχία. Συνέπεια, ενέργεια, αυτοσυγκέντρωση, σκληρή δουλειά καθημερινά και διασκέδαση – αυτές οι λέξεις περιγράφουν το περιβάλλον όπου μπορείς να βγάλεις τον καλύτερο εαυτό των παικτών. Και δεν μιλάω μόνο για αποτελέσματα. Αν σκέφτεσαι μόνο τα αποτελέσματα, ξεχνάς τα βήματα για το δρόμο προς την επιτυχία.
Κοιτάζω πολύ προσεκτικά τους παίκτες, στην προπόνηση, στο πούλμαν, στην τραπεζαρία. Πόσο καλά γνωρίζεις τον εαυτό σου; Πόσο καλά στηρίζει ο ένας τον άλλον; Πόσο σκληρά δουλεύεις για τον καθένα μέσα στο γήπεδο; Πόση πρόοδο έχουν κάνει; Εάν υπάρχουν απαντήσεις, τα αποτελέσματα θα έρθουν.
Εχουμε ξεκάθαρη ιδέα για την ταυτότητά μας, εντός κι εκτός γηπέδου. Δεν προκύπτει από μένα, το έχουμε δουλέψει όλοι μαζί. Ξέρουμε ποιοι είμαστε, ποιος είναι ο κοινός μας στόχος.
Μετά το θάνατο του Κόμπι Μπράιαντ, μίλησα στην ομάδα για την εξέλιξή του. Οταν ήταν ρούκι, ήταν από τους πιο μισητούς παίκτες στην Αμερική. Ταλαντούχος αλλά αλαζόνας. Ομως, είχε μια απίστευτη εξέλιξη στο παιχνίδι του, στη νοοτροπία του, την προσωπικότητά του. Με την αποφασιστικότητά του, τη διάθεσή του να προπονηθεί το πρωί, αργά το απόγευμα και στα ρεπό του, κέρδισε το σεβασμό συμπαικτών και αντιπάλων – και έβαλε 60 πόντους στο τελευταίο ματς της καριέρας του.
Αυτό είπα στους παίκτες μου: αν θέλουμε να κερδίσουμε τίτλους, θα πρέπει να έχουμε αυτή την ανεξάντλητη αποφασιστικότητα.
2 Aνά πάσα στιγμή έτοιμος
Αυτό σημαίνει να βλέπουν μπροστά στο γήπεδο και να είναι προετοιμασμένοι για κάθε κατάσταση. Οι παίκτες πρέπει να ζουν για το τώρα, να μη σκέφτονται άλλα πράγματα ή προηγούμενα λάθη. Υπάρχει αρκετός χρόνος για να μάθουμε από το παρελθόν μας. Στο γήπεδο, όμως, πρέπει να δίνουμε όλη μας την ενέργεια για την επόμενη φάση.
Συγκεντρώνομαι στην ενέργειά μου, τη γλώσσα του σώματος και την επικοινωνία κάθε μέρα. Δεν επιτρέπεται να είμαι κακός για μία στιγμή ή για μία μέρα. Αυτό θα σήμαινε ότι όλοι θα μπορούσαν να πάρουν ένα ρεπό. Οχι! Πρέπει πάντα να είμαστε έτοιμοι.
Ξέρω ότι δεν είναι τόσο εύκολο για τους παίκτες. Καθένας είναι διαφορετικός, έχουν θέματα που τους καίνε. Αλλά γι’ αυτό είμαστε ομάδα. Αν βλέπουμε ότι κάποιος δεν είναι καλά, τον βοηθάμε. Δεν χρειάζεται πάντα να έχουμε μια απάντηση.
Το να μιλάς ατομικά με κάποιον παίκτη, συχνά βοηθάει. Αυτό απαιτεί πνευματική ευφυΐα, ακόμα και από τους έμπειρους παίκτες. Είναι σημαντικό να έχεις το νου σου σε όλη την ομάδα και να αναπτύσσεις ένα συναίσθημα του ενός για τον άλλο.
3 Ο ηγέτης απαιτεί ευθύνες
Οταν ήμουν παίκτης και με ρωτούσε κάτι ο προπονητής μου, ένιωθα πολύ περισσότερο μέλος της ομάδας. Το ζω αυτό σήμερα.
Οταν έρχεται ένας παίκτης με μια ιδέα, για παράδειγμα μια αλλαγή στην προπόνηση, συχνά λέω “τέλεια, ας το κάνουμε”. Με αυτό τον τρόπο νιώθεις ότι μετράς και ότι είσαι αρκετά σημαντικός ώστε να πάρεις αποφάσεις. Και οφείλουν όλοι τους να το κάνουν, όλη την ώρα.
Ο προπονητής δεν βρίσκεται στον αγωνιστικό χώρο κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού. Στο αμερικάνικο ποδόσφαιρο μπορείς εύκολα να κατευθύνεις κάθε κίνηση. Εδώ, όμως, αυτό δεν είναι εφικτό. Μπορώ να κάνω αλλαγές, να έχω μια ομιλία στο ημίχρονο ή να αλλάξω το σύστημα. Αλλά είναι οι παίκτες που παίζουν, αυτοί που αποφασίζουν μέσα στο γήπεδο. Αν οι παίκτες με χρειάζονται εκεί, δεν είναι καλό σημάδι.
Στόχος μου ως προπονητής είναι να δημιουργήσω ένα περιβάλλον όπου πλέον δεν θα με χρειάζονται. Ενας καλός ηγέτης δεν πρέπει να κάνει την ομάδα να εξαρτάται από έναν άνθρωπο, ειδικά τον εαυτό του. Κάποια στιγμή ο προπονητής θα χάσει τη δουλειά του. Οταν θα φύγω, θα πρέπει το περιβάλλον να είναι πιο δυνατό απ’ ό,τι όταν ξεκίνησα.
4 Μην είσαι ποτέ ικανοποιημένος
Είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο για εμένα. Ερχομαι από μία άγνωστη πολιτεία των ΗΠΑ. Κανείς δεν πίστευε ότι ήμουν αρκετά καλός τόσο ως παίκτης όσο και ως προπονητής. Αυτό ήταν κίνητρο για μένα. Περισσότεροι αμφισβητίες, τόσο το καλύτερο. Τα πολλά κομπλιμέντα δεν κάνουν καλό.
Ολα εδώ στο Σάλτσμπουργκ είναι πολύ θετικά, γύρω από το κλαμπ, την ομάδα. Κανένας, όμως, δεν μας πίστευε πριν ξεκινήσει το Τσάμπιονς Λιγκ. Πολλοί καλοί παίκτες είχαν φύγει. Ηταν μια καλή ευκαιρία για μένα να δείξω στον κόσμο ότι έκανε λάθος.
Εχω μιλήσει αρκετά στους παίκτες μου γι’ αυτό: αν κάποιος πιστεύει ότι δεν είσαι αρκετά καλός, σου επιτίθεται. Μη φοβηθείς από την επίθεση, χρησιμοποίησέ τη για κίνητρο. Αν ένας παίκτης δεν μπορεί να το πετύχει μόνος του, πρέπει να τον βοηθήσουμε ως ομάδα. Και μέχρι τώρα, έχει δουλέψει καλά.
5 Δώστα όλα
Αυτή η φράση σημαίνει δύο πράγματα για μένα. Πρώτον, σωματικά: δώστα όλα! Δεύτερον, στην καθημερινή νοοτροπία: ερχόμαστε στην προπόνηση και δίνουμε τα πάντα. Στα αποδυτήρια, όταν βγαίνουμε έξω, στα μίτινγκ, δεν έχει σημασία που. Και όταν φεύγουμε, έχουμε όλοι καλό συναίσθημα γιατί τα δώσαμε όλα και βελτιωθήκαμε.
Αυτή η καθημερινή ένταση σε πηγαίνει στο επόμενο επίπεδο: αντιδράς ακόμα πιο γρήγορα, παίρνεις καλύτερες αποφάσεις, περιμένεις ακόμα περισσότερα από τον άλλον. Είναι σαν χύτρα ταχύτητας. Αυτός είναι ο δρόμος για βελτίωση και καλύτερη απόδοση στις ζωές μας.
6 Πάρε ρίσκα
Πριν τον αγώνα με τη Λίβερπουλ (ήττα 4-3 στο «Ανφιλντ»), είπαμε: Η μοίρα ευνοεί τους τολμηρούς και η τύχη βοηθάει τους γενναίους». Αλλά αυτό είναι απλά ένα ρητό. Είναι ένα πράγμα να το λες και ένα άλλο να το κάνεις.
Η ομιλία στο ημίχρονο δεν ήταν κάτι καινούργιο. Ολη τη χρονιά λέγαμε να είμαστε γενναίοι και δυνατοί, ακόμα πιο πολύ την εβδομάδα πριν από αυτό το ματς. Μετά την εμπειρία του α’ ημιχρόνου (3-1), η ομιλία μου στα αποδυτήρια ήταν κάτι σαν έναυσμα.
Ναι, πλέον ήμασταν έτοιμοι. Ηταν κομβική στιγμή. Το να είσαι γενναίος, ενεργός και επιθετικός είναι πάντα καλύτερο από το να είσαι παθητικός. Δεν μετανιώνω πολύ στη ζωή μου, το κάνω για πράγματα που προσέγγισα πολύ παθητικά. Αν αυτό δεν είναι αρκετό, όπως στο Λίβερπουλ που χάσαμε 4-3, δεν είναι κακό γιατί παλέψαμε γενναία.
7 Βγες από τη ζώνη ασφαλείας, κάνε λάθη!
Εχω ακούσει αρκετούς προπονητές να λένε “Παίξε τέλεια”. Δεν το έχω πει ποτέ και δεν θα το πω ποτέ, σε κανέναν.
Δεν Εχει να κΑνει με το ποδΟσφαιρο. Δεν λΕΩ να κΑνουμε λΑθη Ολη την Ωρα, αλλΑ εΙναι ο μΟνος τρΟπος για να βελτιωθοΥμε. Το εΥκολο εΙναι να πηγαΙνουν Ολα τΕλεια, τΟτε δεν μαθαΙνουμε τΙποτα.
Είναι εύκολο να αναγνωρίζεις τα λάθη των άλλων και όχι τα δικά σου. Εγώ έχω πολλές απαιτήσεις από τον εαυτό μου. Οταν κάνω ένα λάθος, σε μία αλλαγή παίκτη ή σχηματισμού για παράδειγμα, ή σε μια προπόνηση, ζορίζομαι για πολύ καιρό αλλά βγαίνω μπροστά και τους διαβεβαιώνω ότι την επόμενη φορά θα τα πάω καλύτερα.
Οι παίκτες πρέπει να καταλάβουν ότι και εγώ κάνω λάθη. Είναι ανθρώπινο. Και τους το δείχνω όταν μιλάω γερμανικά. Τα γερμανικά μου δεν είναι καλά, κάνω πολλά λάθη. Αλλά βελτιώθηκα, μιλάω πολύ καλύτερα απ’ ό,τι πριν 6 μήνες.
Αυτό είναι σπουδαίο συναίσθημα. Είναι δύναμη. Σου δίνει αυτοπεποίθηση. Το ίδιο ισχύει και στο ποδόσφαιρο.
