Αυτό που ξεχωρίζει τον Αγιαξ από τα υπόλοιπα μεγάλα κλαμπ της ηπείρου δεν είναι οι πολυάριθμοι τίτλοι του, αλλά η σχεδόν μοναδική του δυνατότητα να παράγει ποδοσφαιριστές υψηλής κλάσης ή να προσφέρει υπεραξία σε παίκτες, που ήταν άγνωστοι μέχρι χθες στο ευρύ κοινό.
Μερικά από τα σπουδαιότερα ονόματα του παγκόσμιου ποδοσφαίρου είναι απόφοιτοι της περιβόητης ακαδημίας του Αγιαξ ή ανακάλυψη του περίφημου τμήματος σκάουτινγκ, που διαθέτει ο ολλανδικός σύλλογος. Ο Αγιαξ ήταν, είναι και θα εξακολουθήσει να είναι ένα φημισμένο εργοστάσιο παραγωγής ποδοσφαιριστών άρτιας τεχνικής.
Το ετήσιο μπάτζετ του Αγιαξ δεν ξεπερνά τα 100 εκατ. ευρώ, εν ολίγοις ισοδυναμεί με τον προϋπολογισμό των ομάδων που μάχονται για την παραμονή στην Πρέμιερ Λιγκ. Επίσης, το δεκαετές τηλεοπτικό συμβόλαιο του Αίαντα ισούται με το μονοετές μίας ομάδας που αγωνίζεται στην κορυφαία κατηγορία της Αγγλίας.
Εκ των πραγμάτων, λοιπόν, ο Αγιαξ δεν μπορεί να ανταγωνιστεί επί ίσοις όροις οικονομικά τα τοπ κλαμπ της Ευρώπης από λίγκες όπως η αγγλική, η ισπανική, η γερμανική ή η ιταλική. Παρόλα αυτά, καταφέρνει σχεδόν ανά δεκαετία να παρουσιάζει μία φουρνιά παικτών που ταρακουνούν την ποδοσφαιρική Ευρώπη ή προσφέρουν κάτι νέο στην εξέλιξη του αθλήματος.
Τη δεκαετία του ‘70 ήταν η παρέα των Γιόχαν Κρόιφ, Ρουντ Κρολ, Αρι Χάαν, Τζόνι Ρεπ, Γιόχαν Νέεσκενς που σύστησαν το «Total Football» και κατέκτησαν τρία ευρωπαϊκά πρωταθλήματα.
Τη δεκαετία του ‘80 τη σκυτάλη πήραν οι «ιπτάμενοι Ολλανδοί», Μάρκο Φαν Μπάστεν και Φρανκ Ράικαρντ και αμέσως μετά έκαναν χώρο για τους Πάτρικ Κλάιφερτ, Εντγκαρ Ντάβιντς, Κλάρενς Ζέιντορφ, Μαρκ Όφερμαρς, οι οποίοι έλαμψαν τη δεκαετία του ‘90 οδηγώντας τον Αγιαξ σε back to back τελικούς και στην κατάκτηση του Τσάμπιονς Λιγκ το 1995 (4ο και τελευταίο ευρωπαϊκό).
Και φτάνουμε στο σήμερα, όπου ο Αγιαξ για ακόμη μία φορά προσφέρει μία φρέσκια ποδοσφαιρική πρόταση με ένα μίγμα εξαίρετων νεαρών ποδοσφαιριστών (Ντε Λιχτ, Ντε Γιονγκ, Μαζραουί, Φαν Ντεν Μπέικ, Νέρες, Ονάνα, Ντόλμπεργκ) και ορισμένων πιο έμπειρων (Τάντιτς, Μπλιντ, Ζίγεκν, Σένε), το οποίο κατάφερε να σοκάρει την 13 φορές πρωταθλήτρια Ευρώπης, Ρεάλ Μαδρίτης!
Για τον Αγιαξ είναι νομοτελειακό ότι αυτή η παρέα δεν πρόκειται να στεριώσει για πολλά χρόνια μαζί. Ηδη το περασμένο καλοκαίρι πωλήθηκε έναντι 17,25 εκατ. ευρώ στη Ρόμα, ο Τζάστιν Κλάιφερτ, ο γιος του Πάτρικ, που μαζί με την υπόλοιπη πιτσιρικαρία του Αίαντα έφτασαν το 2017 στον τελικό του Γιουρόπα Λιγκ κόντρα στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Τον ερχόμενο Ιούνιο είναι γνωστό πως ο Ντε Γιονγκ θα μετακομίσει στη Βαρκελώνη για χάρη της Μπάρτσα έναντι 75 εκατ. ευρώ και αυτόματα θα γίνει η πιο δαπανηρή πώληση του Αγιαξ όλων των εποχών.
Ασφαλώς οι μνηστήρες για τα υπόλοιπα παιδιά-θαύματα που ξεπήδησαν μέσα από την παραγωγική διαδικασία του Αγιαξ, όπως ο Ντε Λιχτ, κάνουν ουρά, συνεπώς αργά ή γρήγορα θα πάρουν και αυτοί τον δρόμο τους για ένα πιο ανταγωνιστικό πρωτάθλημα από το ολλανδικό.
Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά πού θα μπορούσε να φτάσει ο Αγιαξ τα επόμενα χρόνια αν είχε τη δυνατότητα να κρατήσει αναλλοίωτο τον κορμό του. Η αλήθεια είναι πως το κλαμπ διαθέτει στέρεες οικονομικές βάσεις, το γήπεδό του είναι κατά κανόνα sold out, οι εμπορικές συμφωνίες είναι προσοδοφόρες και στην πραγματικότητα δεν είναι υποχρεωμένο να πουλάει ποδοσφαιριστές. Ωστόσο, έρχεται κάποια στιγμή στην εξέλιξη ενός παίκτη η επιθυμία, ή η ανάγκη να ανταγωνιστεί τους καλύτερους και προφανώς αυτοί δεν αγωνίζονται στην Ολλανδία και στην Eredivisie.
Αυτό είναι κάτι που αναγνωρίζει και ο διευθύνων σύμβουλος του Αγιαξ, Εντβιν Φαν Ντερ Σαρ, ο οποίος το 1999 είχε αφήσει το Αμστερνταμ για να αγωνιστεί στη Γιουβέντους, την τωρινή αντίπαλο του Αίαντα στα προημιτελικά του Τσάμπιονς Λιγκ.
Για τον Αίαντα, λοιπόν, το ζητούμενο δεν είναι να διατηρεί τους παίκτες που δημιουργεί, αλλά να συνεχίσει να παράγει αθλητές κλάσης. «Εμείς δεν έχουμε παίκτες-θρύλους, εμείς τους φτιάχνουμε» είναι το μότο του Αγιαξ που αντιπροσωπεύει και τον Φαν ντερ Σαρ.
«Θέλω να κάνω τον Αγιαξ πάλι πρώτο, δίνοντας όμως τη δυνατότητα στους ποδοσφαιριστές μας να πραγματοποιούν και το βήμα παραπάνω στην καριέρα τους. Πολλοί από το τωρινό σύνολο αν δεν τα καταφέρουν με τον Αγιαξ θα κατακτήσουν το Τσάμπιονς Λιγκ με την επόμενη ομάδα τους», δηλώνει σίγουρος ο 48χρονος Φαν Ντερ Σαρ και αναλύει τη μεγαλύτερη εικόνα της στρατηγικής του Αίαντα:
«Σκοπός μας είναι να βάλουμε το όνομα Αγιαξ σε όσο το δυνατόν περισσότερα χείλη ανά τον κόσμο. Εμείς δεν έχουμε Ρονάλντο, Αζάρ, Ράμος, ή Μπέιλ. Εχουμε όμως τη δική μας φιλοσοφία, τη δική μας ιστορία, τους δικούς μας ποδοσφαιριστές και αυτό είναι κάτι που αρέσει στον κόσμο. Ο καθένας μπορεί να έχει τον αγαπημένο του σύλλογο, ωστόσο ο Αγιαξ μπορεί να γίνει η δεύτερη αγαπημένη ομάδα όλων, διότι τουλάχιστον ένας από τους παίκτες της ομάδας που υποστηρίζεις θα έχει μάθει το ποδόσφαιρο στον Αγιαξ»!
Για αυτόν τον λόγο ο Αίας έχει ήδη ανοίξει τους ορίζοντές του σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη. Δραστηριοποιείται ποδοσφαιρικά στην Κίνα, την Αυστραλία, το Κέιπ Τάουν της Νοτίου Αφρικής και πρόσφατα άνοιξε γραφείο στη Νέα Υόρκη.
Βέβαια, αν ανατρέξουμε στο πρόσφατο παρελθόν θα διαπιστώσουμε πολύ εύκολα ότι τα λεγόμενα του Φαν ντερ Σαρ έχουν ήδη βρει εφαρμογή. Ιδού επτά περιπτώσεις ποδοσφαιριστών την προηγούμενη 15ετία, που αναδείχθηκαν μέσω του Αγιαξ και διέπρεψαν ή διαπρέπουν ακόμη.
Λουίς Σουάρες
Ο Λουίς Σουάρες πριν αρχίσει να τρομοκρατεί τις αντίπαλες άμυνες στην Πρέμιερ Λιγκ είχε σκοράρει 111 γκολ σε τέσσερις σεζόν με τη φανέλα του Αγιαξ. Μάλιστα τη σεζόν 2009/10 είχε σκοράρει 49 γκολ σε 48 αγώνες!
Ο Ουρουγουανός κόστισε 7,8 εκατ. ευρώ στον Αίαντα για να τον αποκτήσει από την Γκρόνινγκεν. Το 2011 μετακόμισε στο Μερσεϊσάιντ έναντι 26,5 εκατ. ευρώ και μαζί του η Λίβερπουλ παραλίγο να κατακτήσει το πρωτάθλημα του 2014.
Όπως και να έχει, ήταν σίγουρα από τα καλύτερα πράγματα που έχουν συμβεί την τελευταία δεκαετία στη Λίβερπουλ, η οποία εισέπραξε πάνω από 85 εκατ. ευρώ για να τον παραχωρήσει με τη σειρά της στην Μπαρτσελόνα.
Γιαν Βερτόνγκεν
Το 2012 αναδείχθηκε κορυφαίος ποδοσφαιριστής στην Ολλανδία φορώντας τη φανέλα του Αγιαξ. Το καλοκαίρι μεταπήδησε στην Τότεναμ και από τότε αποτελεί τον βράχο των «Σπιρουνιών» κι έναν από τους κορυφαίους στόπερ παγκοσμίως της δεκαετίας που διανύουμε.
Στην πρώτη του σεζόν στην Τότεναμ σκόραρε έξι φορές και μάλιστα πέτυχε γκολ στο 3-2 επί της Γιουνάιτεντ, στην πρώτη νίκη των «Σπιρουνιών» στο Ολντ Τράφορντ έπειτα από 23 χρόνια!
Τόμπι Αλντερβάιρελντ
Αφησε τον Αγιαξ το 2013 έπειτα από έξι σεζόν και τρία πρωταθλήματα. Η επιλογή του να πάει στην Ατλέτικο δεν δικαιώθηκε αφού δεν μπόρεσε να βρει βασικό ρόλο.
Εφυγε δανεικός τη σεζόν 2014/15 στη Σαουθάμπτον και από το 2015 ανήκει στην Τότεναμ, έχοντας πια εξελιχθεί σε έναν από τους πιο σταθερούς στόπερ της Πρέμιερ Λιγκ, αναντικατάστατο στέλεχος της εθνικής Βελγίου και Διόσκουρος του Βερτόνγκεν τόσο στα «Σπιρούνια» όσο και στους «Κόκκινους Διαβόλους».
Γουέσλεϊ Σνάιντερ
Αγωνίστηκε πέντε σεζόν στον Αγιαξ, πριν πωληθεί έναντι 27 εκατ. ευρώ στη Ρεάλ. Στη Μαδρίτη δεν μπόρεσε να γίνει ο σούπερ σταρ που αναζητά ο οργανισμός των «Μερένγκες», ωστόσο το 2010 κατέκτησε το τρεμπλ με την Ιντερ του Ζοζέ Μουρίνιο φτάνοντας στο απόγειο της καριέρας του.
Ράφαελ Φαν ντερ Φάαρτ
Πέντε χρόνια στον Αγιαξ, δύο πρωταθλήματα Ολλανδίας, 63 γκολ και αμέτρητες ατομικές διακρίσεις, όπως αυτή του 2003 που κέρδισε το βραβείο Golden Boy (κορυφαίος παίκτης της Ευρώπης U21). Πολλοί είχαν βιαστεί να τον χαρακτηρίσουν νέο Γιόχαν Κρόιφ.
Το 2005 πήγε στο Αμβούργο, ενώ υπήρξε ενδιαφέρον από Μίλαν, Γιουνάιτεντ, Ρεάλ. «Δεν ξέρω τι κάνει εκεί», είχε δηλώσει τότε ο Κρόιφ ανησυχώντας για το μέλλον του Ράφαελ. Τελικά ο Φαν Ντερ Φάαρτ έφτασε μέχρι τη Ρεάλ το 2010, ακολούθησε η Τότεναμ κι έκτοτε η κατιούσα.
Πρόλαβε να διαγράψει αξιοπρεπή μεν καριέρα, αλλά πολύ μικρότερη από τις αρχικές προσδοκίες.
Κρίστιαν Ερικσεν
Για μία πενταετία κι αυτός στον Αγιαξ, μέλος της ομάδας που κέρδισε τρία σερί πρωταθλήματα από το 2011 έως το 2013. Όπως και ο Φαν ντερ Φάαρτ αναδείχθηκε κορυφαίο ταλέντο της Ευρώπης.
Εφυγε για το Λονδίνο έναντι μόλις 12,7 εκατ. ευρώ και από το 2013 αποτελεί σταθερή αξία της Τότεναμ, ενώ το όνομά του έχει ακουστεί ουκ ολίγες φορές για την Μπαρτσελόνα.
Ζλάταν Ιμπραΐμοβιτς
Ό,τι και να ειπωθεί για τον Ζλάταν είναι λίγο… Ο Αγιαξ τον «έκλεψε» από τη Μάλμε όταν ήταν 19 ετών με 7,8 εκατ. ευρώ. Σε τρεις σεζόν στο Αμστερνταμ βρήκε δίχτυα 48 φορές σε 110 εμφανίσεις. Η συνέχεια γνωστή.
Πωλήθηκε για 16.7 εκατ. ευρώ στη Γιουβέντους, όμως η εκτόξευσή του ήρθε στην Ιντερ, όπου σημείωσε 66 γκολ σε 117 συμμετοχές. Ακολούθησαν Μπαρτσελόνα, Μίλαν, Παρί Σ.Ζ., Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και συνεχίζει ακόμη στα 37 του στους Λ.Α. Γκάλαξι έχοντας πετύχει συνολικά πάνω από 500 γκολ καριέρας, όντας μάλιστα ο μοναδικός παίκτης στην ιστορία του ποδοσφαίρου με 13 πρωταθλήματα σε τέσσερις διαφορετικές χώρες (Ολλανδία, Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία)!
Οι 10 κορυφαίες πωλήσεις του Αγιαξ (σε ευρώ)
- Φρένκι Ντε Γιονγκ 75 εκατ. (2019/Μπαρτσελόνα)
- Ντάβινσον Σάντσες 40 εκατ. (2017/Τότεναμ)
- Αρκάντιους Μίλικ 32 εκατ. (2016/Νάπολι)
- Κλαας-Γιαν Χούντελααρ 27.2 εκατ. (2008/Ρεάλ)
- Ντάβι Κλάασεν 27.2 εκατ. (2017/Εβερτον)
- Γουέσλεϊ Σνάιντερ 27 εκατ. (2007/Ρεάλ)
- Λουίς Σουάρες 26.5 εκατ. (2011/Λίβερπουλ)
- Κρίστιαν Κίβου 18.1 εκατ. (2003/Ρόμα)
- Ντάλεϊ Μπλιντ 17.7 εκατ. (2014/Μάντσεστερ Γ.)
- Τζάστιν Κλάιφερτ 17.25 εκατ. (2018/Ρόμα)
